Osmanlı Bankası Müzesi yeni bir sergiye ev sahipliği yapıyor: Ulusu Tasarlamak, 1920’ler ve 1930’larda Avrupa Devletleri. Sergi 1920’ler ve 1930’lardaki toplum mühendisliği tarihi üzerine. Devlet iktidarının nasıl kitleleri belli modernite projeleri ışığında yeniden icat etmek ve şekillendirmek üzere kullanıldığını inceliyor. Sergi her gün saat 10:00 ile 18:00 arasında Osmanlı Bankası Müzesi, Bankalar (Voyvoda) Caddesi, No: 35-37 Karaköy/İstanbul adresinde ziyaret edilebilir. Sergi 20 Mart 2007 tarihine kadar açık olacak.

Müzenin sponsorluğunda gerçekleştirilen sergi kitle siyaseti döneminde, diğer bir ifadeyle 1920’ler ve 1930’larda, belli modern iktidar teknolojilerine odaklanıyor. Sömürgeci Fransa, iç savaştaki İspanya, Faşist İtalya, Nazi Almanyası, Sovyetler Birliği ve Kemalist Türkiye görsel siyasi kültürün farklı ideoloji ve beraberinde gelen farklı modernite projelerinin propagandasını yapmak için kullanıldığı ‘Avrupa devletleri’ olarak karşımıza çıkıyor.

Sergi birbirine çok benzeyen iktidar tekniklerinin farklı devletlerde çok farklı slogan ve projeler adına kullanıldığını göstererek ziyaretçilerinin dikkatini çekiyor. Karşılaştırmalı bakış açısıyla sergi, aynı anda hem tarihin eleştirel bir okumasını sunuyor hem de ziyaretçilerin tarihle ilgili kendi yargılarına varmaları için imkan veriyor. Sergi bizi Avrupa tarihini eleştirel bir biçimde yeniden düşünerek çizebileceğimiz geniş bir tablo içerisinden Türkiye tarihini yine eleştirel bir biçimde yeniden düşünmeye çağırıyor.

Ulusu Tasarlamak 6 aylık yoğun ve yorucu bir hazırlama devresinin ardından gerçekleştirilmiş. İnşa etmek, kutlamak ve dönüştürmek temaları etrafında örgütlenmiş olan sergide 120’nin üzerinde görüntü ve (10 orijinal propaganda filminden kurgulanan) 13 film parçacığı yer alıyor. Sergi araştırma takımı sergi için 30’un üzerinde ulusal ve uluslararası kurumu ve bir dizi kişisel koleksiyonu seferber etmiş. Serginin küratörü Marmara Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Dr. Sandrine Bertaux. Bertaux doktorasını Faşizm ve Mussolini dönemi üzerine yapmış. 1920’ler ve 1930’lar Avrupa tarihini iyi bilen tarihçilerden birisi olan Bertaux aynı zamanda ve bu denli zor, öğretici ve kapsamlı bir sergiyi gerçekleştirebilecek Türkiye’de bulunan az sayıdaki tarihçiden de birisi. Ayrıca Osmanlı Bankası Müzesi, ziyaretçiler için sergide bulunan her şeyi içeren bir sergi katalogu da hazırlamış.

Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği üzerine süre giden tartışmaları göz önünde bulundurduğumuzda, sonuç olarak serginin ardındaki en önemli düşüncenin (belli bir dönemin tersine) tüm Türkiye tarihinin, Avrupa tarihinin bir parçası olarak, eleştirel bir okumasını yapmak olduğu ortaya çıkıyor.