Other Worlds / Başka Dünyalar – Bilimkurgu & Davetsiz Misafir

Davetsiz Misafir Dergisi genel yayın yönetmeni K. Murat Güney, İstanbul Teknik Üniversitesi’nde akademisyenler Ervin Sezgin ve Kerem Arslanlı’nın OtherWorlds bilimkurgu dersine konuk oldu. “Davetsiz Misafir” dergisinden “Başka Dünyalar Mümkün” kitabına, Türkiye’de Bilimkurgu dergiciliğinden Philip K. Dick’in dünyasına uzanan keyifli bir sohbet gerçekleşti.

Emergency Urbanism and Preventive Infrastructures

Columbia University Global Centers’ın “Emergency Urbanism” webinar serisinde Beyrut’tan ve Columbia Üniversitesi’nden akademisyenlerle birlikte deprem, pandemi ve kentsel dayanıklılık konusunda konuştuk. Söyleşide akademisyen K. Murat Güney, İstanbul’da 6306 sayılı afet yasası ile deprem riskinin nasıl suistimal edildiğini harita üzerinde gösterdi, Kanal İstanbul’un artırdığı deprem riskinden bahsetti ve boş konutların deprem riskli binalarda oturanlar için değerlendirilmesine dair önerilerini paylaştı.

***

At the Columbia Global Centers webinar on Emergency Urbanism we talked about earthquakes, pandemic and urban resilience.

The Emergency Urbanism and Preventive Infrastructure webinar explores how cities have responded to environmental disasters and disease outbreaks and investigate the interventions required to mitigate the effects of such emergencies. The panelists will provide insight into the preventive systems that are installed, required, and used in emergency anticipation and response.

  • Introduction by: Jawad Dukhgan, Associate Director, Studio-X Amman
  • Moderated by: Mark Wasiuta, Co-Director of the Critical, Curatorial and Conceptual Practices in Architecture program, Columbia University
  • Speakers:
  • Mona Fawaz, Professor of Urban Planning and Studies in the Department of Architecture and Design, American University of Beirut
  • Murat Güney, Researcher and the Coordinator for international cooperation, Istanbul Planning Agency
  • Pedro Rivera, Architect, Adjunct Assistant Professor, Columbia University

“Form, function, density: understanding the legacies of a century of modernist planning and urbanisation in Istanbul” makalemiz yayınlandı

Murat Üçoğlu, Roger Keil ve K. Murat Güney’in yazdığı “Form, function, density: understanding the legacies of a century of modernist planning and urbanisation in Istanbul” başlıklı makale “Densifying the City?: Global Cases and Johannesburg” kitabı içinde yayımlandı. Makaleye aşağıdaki linkten ulaşmak mümkün:

https://books.google.ca/books?hl=en&lr=lang_en&id=pTsIEAAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA73&ots=PGmAk_N1go&sig=Ym9su4jAFnmvU190nuJw1S110ZY&fbclid=IwAR2eDmJcjl6GnT0NpPU7tCotD_SNz4fNRqM-uZ8vAET2ICcM8vck1xO6PbM#v=onepage&q&f=false

Kitap hakkında detaylı bilgi için // For more information about the book:

https://www.e-elgar.com/shop/gbp/densifying-the-city-9781789904932.html

Densifying the City? Global Cases and Johannesburg

Edited by Margot Rubin, Alison Todes, Philip Harrison and Alexandra Appelbaum,

Providing an in-depth exploration of the complexities of densification policy and processes, this book brings the important experiences of densification in Johannesburg into conversation with a range of cities in Africa, the BRICS countries and the Global North. It moves beyond the divisive debate over whether densification is good or bad, adding nuance and complexity to the calls from multilateral organisations for densification as a key urban strategy.

İstanbul Konuşmaları: İstanbul Depreme Nasıl Hazırlanmalı?

12 Kasım Afet Eğitimi ve Afetlere Hazırlık Günü dolayısıyla uluslararası afet yönetimi uzmanı Dr. Fouad Bendimerad ile bir söyleşi gerçekleştirdik. Earthquakes and Megacities Initiative – EMI (Depremler ve Megakentler İnisiyatifi) müdürü olan Dr. Fouad Bendimerad deprem ve afetlere hazırlık konusunda otuz yıldan fazladır Amerika’dan Filipinler’e, Bangladeş’ten Türkiye’ye dünyanın dört bir yanında çalışmalar yapmış tecrübeli bir deprem mühendisi ve bir bilim insanı. İstanbul Planlama Ajansı Vizyon 2050 Ofisi’nden Kentsel Dayanıklılık, Afet ve Risk Yönetimi konusunda çalışmalar yürüten araştırmacılar Semiha Turgut ve K. Murat Güney’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen söyleşide Dr. Bendimerad İstanbul’un depreme dayanıklılığının artırılması için yapılaması gerekenlere dair ayrıntılı, somut ve yapıcı önerilerde bulundu.

Dünya Şehircilik Günü İPA Özel Etkinliği – AbdouMaliq Simone

8 Kasım Dünya Şehircilik Günü kapsamında, İstanbul Planlama Ajansı özel etkinliğinde Mine Yıldırım ve K. Murat Güney moderatörlüğünde sosyolog ve kent çalışmaları uzmanı Prof. AbdouMaliq Simone ile “Sayılamaz Olanı Saymak: Çoğunluk Kavramı Üzerine” başlıklı bir söyleşi gerçekleştirdik.

Mekânda Adalet ve Konut: İyi Uygulamalar, Yerel Yönetimler

Mekanda Adalet Derneği (MAD)’in MADakademi buluşmaları çerçevesinde, Dünya Konut Gününde şehircilik uzmanı Yaşar Adnan Adanalı moderatörlüğünde KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, araştırmacı Cihan Uzunçarşılı Baysal ve İPA Vizyon 2050 Uzmanı K. Murat Güney bir söyleşi gerçekleştirdi. Mekanda Adalet Derneği’nin süreli yayını beyond.istanbul’ un “Konut Aktivizmi” başlıklı sayısı vesilesiyle düzenlenen etkinlikte yaşamaya elverişli konut hakkı tanımı ele alınırken, konut üretimi, yerel yönetimlerin bu alandaki çalışmaları üzerine konuşuldu.

Hem Pahalı Hem Güvensiz

Pandemi sonrası derinleşen konut sorunu, İstanbul’un deprem gerçeği ve çözüm önerileri üzerine gGazeteci Erhan Demirtaş’ın İstanbul Planlama Ajansı’ndan akademisyen K. Murat Güney ile gerçekleştirdiği ve Gazete Kadıköy’de 20 Ekim 2010 tarihinde yayınlanan röportajı aşağıda okuyabilirsiniz. Röportajın Gazete Kadıköy’de yayınlanan versiyonuna ise şuradan ulaşabilirsiniz: http://www.gazetekadikoy.com.tr/gundem/hem-pahali-hem-guvensiz-h16753.html

Gayrimenkul piyasası hakkında analizler yayınlayan Endeksa’nın güncel verilerine göre Kadıköy’deki kiralık konut fiyatları özellikle salgın sonrasında yükseldi. Eylül ayı sonu itibariyle ilçedeki kiralık konut fiyatları yüzde 13,98 oranında artış gösterdi. Yine eylül ayı sonu verilerine göre Kadıköy’de kiralık konutların metrekare fiyatı 22,34 TL olarak belirlendi. Bu oran geçtiğimiz yılın eylül ayında 19,6 olarak açıklanmıştı. Verilere göre Kadıköy’de en fazla değer kazanan mahalleler sırasıyla Fikirtepe, Erenköy, Suadiye, Caddebostan ve Dumlupınar oldu. En fazla değer kaybeden mahalleler de sırasıyla Hasanpaşa, Caferağa, Acıbadem, Zühtüpaşa ve Rasimpaşa olarak paylaşıldı.

Özellikle yeni kiralık konut ücretlerinin artması depreme dayanıksız evlere olan talebi de artırıyor. Kadıköy’de 30 yaşının üzerinde olan bir dairenin ortalama fiyatı 2250-2750 TL aralığında seyrediyor. Ancak neredeyse her ay bu oranlar yukarıya doğru bir eğilim gösteriyor, bu da düşük gelirli vatandaşlar için bir barınma ve güvenlik sorunu haline geliyor. Konut politikası üzerine araştırmalar yapan İstanbul Planlama Ajansı – Vizyon2050 Ofisi’nden akademisyen K. Murat Güney ile İstanbul’daki konut sorununu, bu sorunun hangi yöntemlerle çözüleceğini ve dünyadaki iyi örnekleri konuştuk.

KİRACILIK ORANI ARTTI”

2012 yılında çıkan 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi hakkındaki kanunun suistimal edildiğini söyleyen Güney’e göre bu kanun, hükümete herhangi bir bölgede deprem ve doğal afet riskini gerekçe göstererek çok geniş çaplı ve zorunlu istimlak hakkını tanıdı. Güney ayrıca bu kanunla oluşturulan yetkilerin, “riskli alan” olarak belirtilen ilçelerde kentsel dönüşüm için değil arsa değeri yüksek ancak deprem riski düşük mahallelerde yeni yapılaşma ve rant alanları yaratmak için kullanıldığını söyledi.

Salgın sonrası tatil amacıyla otelde kalmaktan endişe duyanların yazlık kiralama ve alımına yöneldiğini ifade eden Güney, şu değerlendirmelerde bulundu: “Ayrıca nüfusun daha az yoğun olduğu sayfiye yerlerine ve İstanbul’un çeperinde yer alan Uskumruköy, Zekeriyaköy, Kilyos gibi bölgelerdeki müstakil ve bahçeli evlere yönelik talep artışı gözlemlenmiş. Ama tüm bunlar üst gelir grubu için geçerli bir talep artışı. Genel olarak ise gerek Türkiye’de gerek İstanbul’da kiracılık oranının arttığına dair elimizde veri var. Özellikle de yoksul kesimlerin ev sahipliği oranı azalırken kiracılık oranı ciddi biçimde artıyor.”

“KALİTE DÜŞÜK, KİRALAR YÜKSEK”

TÜİK’in “Türkiye’de Gelir Dağılımı ve Yaşam Koşulları” araştırmasına göre kiracıların oranının  2006’da yüzde 23,5’ten 2018’de yüzde 25’e çıktığını paylaşan Güney, bu verilerin Türkiye’de inşaata ve konut üretimine dayalı ekonomik büyümenin yoksulluğu azaltmadığını aksine artırdığını vurguladı.

Salgında düşük kaliteli konutun sürekli bir yaşam alanı haline gelmesinin sorunları artırdığına işaret eden Güney, konuyla ilgili şu bilgileri aktardı: “Biraz önce bahsettiğim TÜİK’in aynı yaşam koşulları araştırması da ülkemizde konut kalitesinin ne kadar düşük olduğunu gösteriyor. Son verilere göre Türkiye’de vatandaşların yüzde 39.3’ü konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu, yüzde 36.9’u sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri gibi problemler yaşıyor. Yüzde 26.1’i trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlarla karşı karşıya kalıyor.”

Düşük ev kalitesine rağmen kiraların yüksek olduğuna dikkat çeken Güney, “TÜİK verilerine göre İstanbul’da aylık kira ortalaması 1400 TL. Buna ayrıca faturalar ve zorunlu ev harcamaları da eklendiğinde çoğu yoksul için kiralar ve barınma harcamaları Birleşmiş Milletler’in işaret ettiği sınır olan gelirlerinin üçte birinden çok daha fazlasına denk geliyor.” dedi.

Okumaya devam et

Prof. Roger Keil ile Covid-19 Salgını ve Kentleşme Üzerine Söyleşi

Kanada’nın York Üniversitesi’nden Prof. Roger Keil ile İstanbul Planlama Ajansı adına Covid-19’un kente etkilerine dair bir söyleşi gerçekleştirdik. Korona salgınıyla derinleşen kentsel eşitsizlikleri azaltmak için belediyeler ve şehir planlama birimlerinin neler yapabileceğini tartıştık.