Siberfeminizm

Günümüz dünyasının vücudu, biyolojik esasını terk ettiğini açıkladı. Bu çok teknolojik yeni devirde, iletişim ağlarımız, kablolarımız, bio-teknolojilerimiz doğal endamlarımızı ve dolayısıyla zihinlerimizi yeniden şekillendirdi. Birçok yapay yedek parçalar kayıp organlarımızın yerini doldurdu; eller, bacaklar, kalp pilleri, kalkan çubuklar… ve estetik ameliyatlar artık Tanrının esirgediklerini bize bahşetti: Michael Jackson’ından Deniz Akkaya’sına ve bunu ilk keşfedenlerden Ajda Pekkan’ına kadar biz kendimizi yeniden yonttuk; mükemmelleştik ve klonlamayla daha da mükemmelleşeceğiz. Donna Haraway ise “siber manifesto”sunda, insan soyunun “cyborg”laştıkça cinsiyetçi politikalardan kurtulacağını söyleyen bir siberfeminist olarak karşımızda…

Siberfeministler, Foucault’nun söylevinden yola çıkarak ataerkil sistemin vücut- gerçekçiliğinin sonucu olarak kurulduğunu ileri sürüyor. Bilginin yaratımında vücudun rolü ön plana çıkarılarak kadının sistemde pasifliğe, anneliğe ve bağımlılığa indirgenmesi dile getiriliyor. Kadın ve teknoloji arasındaki işbirliği, kadının her zaman erkek egemen kültürün “makine” tarafı ve erkeğin ise “zihin” tarafı olarak eşleştirilmesi ile örtüşüyor.. Buna “iyiler”in “kötüler”e karşı beraberliği de diyebiliriz. Ira Levin’in (en ürkütücü filmlerde 3.sırada bulunan “Rosemary’in Bebeği” filminin yazarı) “Kumpas” adlı romanı giderek evinden bağımsızlığını kazanan kadınların erkeklerce yeniden kontrol edilen güce yani “makinelere” dönüştürülmesini konu alır. Ancak sinema tarihinin ilk robotik filmi “Metropolis”te kadın-robot kırması karakter Maria sisteme anarşi getirir. Andreas Huyssen’in Fritz Lang’in “Metropolis”i hakkındaki makalesi filmde kadının “teknoloji” ile yer değiştirdiğine işaret eder: Kontrolden çıkan teknolojinin yarattığı kaosu, erkeğin kontrolsüz kadın kuvvetine karşı olan korkusu olarak betimler… Ama vamp-makine Maria karakteri Alien filmindeki haşin kaslı Ripley karakteri gibi erkeklerce arzu edilendir. Seksüel çekicilikleri senaristlerin bilinçaltının bir türevi olarak belirmiştir=> erkek kaybettiği gücü bu erkek-kadın melezi yaratıklara karşı kendi seksüel hakim rolünü etkinleştirerek filmde yeniden ataerkil sistemi kurmuştur. Küfür dilinin “fuck” edebiyatı bölümü mantığını buradan almaktadır: Dölün erkek bedenince dişiye yerleştiriliyor olması hakimliğin ve gücün sembolüdür. Ama artık vücutlar arası farklılıklar insanoğlu “cyborg”laştıkça flulaşmıştır. Ve artık bilimkurgunun günümüz gerçekliğinin yerini aldığı noktada siberalan kimlikleri homojenleştirerek ataerkil sisteme karşı saldırıya geçmiştir. Makinelerin sağladığı internet ortamında her ses eşittir. Vücuttan kurtulan mahzur gruplar kimliksizleşerek özgür ve demokratik bir alana kavuşmuştur.

Herhangi bir kategoriye girmeyenler Foucault’ya göre iktidarın pençesinden kurtulmuştur. Çünkü iktidar grupları belirleyip onları özelliklerine göre yönetendir. Donna Haraway buna işaret ediyor ve kimliksizleşmeyi özgürleştirici buluyor. Artık “kadın- erkek- çocuk- öğrenci- anarşist- vatandaş- türk- ingiliz” ve “insan” kimliğimizi üzerimizden atabiliriz. Ama ya bu da iktidarın veya pek ünlü “Big Brother”ın bir oyunuysa… Ve biz büyük, geniş, homojen tek ve kimliksiz bir aile olarak çok daha kolay yönetilebilecek bir kategori oluşturduysak?
Bir küçük yanlışlık sonucu ….

Yorum bırakın